Kim jest ortodonta?
Ortodonta jest lekarzem stomatologiem. Każdy ortodonta ukończył studia stomatologiczne. Studia te trwają pięć lat w Polsce. Po studiach następuje rok stażu. Następnie dentysta zdaje Egzamin Lekarsko-Dentystyczny (LDEK). Jest to warunek uzyskania prawa do wykonywania zawodu. Aby zostać ortodontą, lekarz dentysta musi przejść dodatkowe szkolenie. Specjalizacja w ortodoncji trwa zazwyczaj 3–4 lata. Jest to program podyplomowy. Szkolenie specjalizacyjne trwa 3 lata według niektórych danych. Program nauczania obejmuje teorię i praktykę. Praktyka odbywa się w ramach stażu specjalizacyjnego.
W Polsce jest około 1346 ortodontów. Dentysta ogólny zajmuje się szerszym spektrum problemów jamy ustnej. Ortodoncja to jedna ze specjalizacji stomatologicznych. Inne to endodoncja (leczenie kanałowe) czy protetyka (odbudowa zębów). Ortodonta koncentruje się na korygowaniu wad zgryzu i ustawienia zębów. Jego praca polega na prostowaniu zębów. Harmonizuje cały układ stomatognatyczny. Obejmuje to szczękę i żuchwę. Droga do zawodu ortodonty jest wymagająca. Wymaga wielu lat nauki i praktyki.
Treści w artykule nie zastępują profesjonalnej opinii lekarskiej. Zawsze skonsultuj się z lekarzem.
Czym dokładnie zajmuje się ortodonta?
Ortodonta odpowiada za profilaktykę wad zgryzu. Diagnozuje nieprawidłowości w ułożeniu zębów. Ustala indywidualny plan leczenia. Zakłada i reguluje aparaty ortodontyczne. Wykonuje badania kliniczne. Stosuje badania radiologiczne. Należą do nich pantomogram i RTG. Wykorzystuje też tomografię 3D. Celem ortodonty jest poprawa estetyki uśmiechu. Poprawia też funkcje uzębienia. Zapewnia prawidłowe oddychanie. Umożliwia prawidłowe żucie i mówienie pacjentom. Pomaga w odkryciu przyczyn wad zgryzu. Dąży do ich eliminacji. Koryguje wady szczękowo-twarzowe. Podejmuje się leczenia nieprawidłowości w budowie zgryzu. Ordotonta poprawia zdrowie pacjenta. Poprawia również jego uśmiech. Współpracuje z innymi specjalistami. Należą do nich chirurdzy szczękowo-twarzowi. Współpracuje też z protetykami i implantologami.
Jakie problemy leczy ortodonta?
Ortodonta leczy wady zgryzu. Koryguje nieprawidłowe ustawienie zębów. Wady zgryzu to na przykład tyłozgryz. Dotyczy on 45% osób z nieprawidłowościami. Inne wady to przodozgryz. Leczy zgryz głęboki i zgryz otwarty. Zajmuje się zgryzem krzyżowym i przewieszonym. Wady zgryzu obejmują też bruksizm. Skutkuje on ścieraniem się zębów. Zmienia również proporcje twarzy. Nieprawidłowości w ułożeniu zębów wpływają negatywnie na estetykę. Wpływają też na gryzienie, oddychanie i mówienie. Nieprawidłowy zgryz wpływa na zdrowie jamy ustnej. Ma wpływ na ogólny stan zdrowia. Wady zgryzu mogą prowadzić do bólu głowy. Powodują problemy z postawą ciała. Mogą przyczyniać się do chrapania. Leczenie ortodontyczne ma na celu prawidłowe ustawienie zębów. Dotyczy to żuchwy i szczęki. Jest elementem profilaktyki stomatologicznej. Może poprawić komfort życia pacjenta.
Kiedy warto zgłosić się do ortodonty?
Wizyty u ortodonty mogą być inicjowane przez pacjenta. Może je też zalecić stomatolog. Do ortodonty warto wybrać się z dzieckiem. Zaleca się wizytę, gdy dziecko ukończy 3. rok życia. Wczesne wykrycie wad zgryzu u dzieci ułatwia leczenie. Często zaleca się wizytę około 8. roku życia. Ortodonta zajmuje się zarówno dziećmi, jak i dorosłymi. Leczenie ortodontyczne można przeprowadzić u dorosłych. Najlepsze efekty leczenia uzyskuje się pomiędzy 7 a 29 rokiem życia. Jednak na naukę nigdy nie jest za późno. Warto zgłosić się do ortodonty, jeśli zauważysz problemy. Należą do nich przedwczesna utrata zębów mlecznych. Leczenie wad zgryzu u dorosłych jest ważne. Warto rozważyć leczenie ze względu na ból głowy. Może pomóc przy dyskomforcie w stawach skroniowo-żuchwowych. Krzywe zęby są problemem nie tylko estetycznym. Niewłaściwe ustawienie zębów prowadzi do zaburzenia funkcji mięśni żwaczy. Szybkie podjęcie leczenia zwiększa szansę na sukces.
Jak wygląda wizyta u ortodonty?
Pierwsza wizyta u ortodonty to konsultacja. Ortodonta ocenia stan uzębienia. Wykonuje zdjęcia rentgenowskie. Często potrzebne jest zdjęcie pantomograficzne. Może zlecić tomografię 3D. Ustala plan leczenia. Na pierwszej wizycie zbiera wywiad. Pyta o historię medyczną i stomatologiczną. Analizuje dokumentację radiologiczną. Może wykonać wyciski zębów. Służą do stworzenia modeli. Czasem robi zdjęcia twarzy i uśmiechu. Na tej podstawie ortodonta diagnozuje wadę. Proponuje odpowiednie metody leczenia. Omówi dostępne aparaty. Przedstawi etapy leczenia. Wizyta u ortodonty pozwala na uzyskanie równego zgryzu. Zapewnia w pełni funkcjonalny zgryz.
Nie jest potrzebne skierowanie do ortodonty. Wizyty kontrolne są zalecane po założeniu aparatu. Ich częstotliwość to zazwyczaj co 4-6 tygodni. W przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem. Treści w artykule nie zastępują diagnozy lekarskiej.
Czy do ortodonty potrzebne jest skierowanie?
Nie, nie jest potrzebne skierowanie do ortodonty.
Czy ortodonta leczy próchnicę?
Nie, ortodonta nie leczy próchnicy. To zadanie lekarza stomatologa ogólnego.
Czy ortodonta usuwa zęby?
Nie, ortodonta nie wykonuje ekstrakcji zębów. Pacjent zostaje skierowany do chirurga stomatologicznego.
Czy ortodonta może wystawić L4?
Tak, ortodonta może wystawić L4 w uzasadnionych przypadkach.
Czy leczenie ortodontyczne jest na NFZ?
Leczenie ortodontyczne w ramach NFZ jest dostępne tylko dla dzieci i młodzieży do 12. roku życia.
Metody i etapy leczenia ortodontycznego
Na czym polega leczenie ortodontyczne? Polega na stopniowym przesuwaniu zębów. Używa się do tego aparatów ortodontycznych. Ortodonta stosuje różne metody korekcji. Najczęściej są to aparaty ortodontyczne. Mogą to być też niewidoczne nakładki. Leczenie ma kilka etapów. Pierwszy etap to diagnostyka. Następnie tworzy się plan leczenia. Zakłada się aparat ortodontyczny. Potem następują regularne wizyty kontrolne. Na tych wizytach ortodonta reguluje aparat. Ostatnim etapem jest retencja. Retencja jest bardzo ważna. Zapobiega powrotowi wady. Polega na noszeniu retainera. Retainer stabilizuje zęby w nowej pozycji.
Rodzaje aparatów są różne. Ortodonta może zastosować aparaty stałe. Są one przyklejone do zębów. Dostępne są aparaty stałe metalowe. Istnieją też aparaty estetyczne (kryształowe). Inną opcją są aparaty samoligaturujące. Aparaty lingwalne są mocowane po wewnętrznej stronie zębów. Stosuje się też aparaty ruchome. Są one wyjmowane z ust. Często stosuje się je u dzieci. Nowoczesną metodą są nakładki prostujące. Przykłady to Invisalign i Clear Aligner. Nakładki są przezroczyste i niemal niewidoczne. Czasem konieczne są mini śruby ortodontyczne. Pomagają one w precyzyjnym przesuwaniu zębów. Ekspandery służą do rozszerzania szczęki.
Piękne zęby to nie tylko te proste, ale również w pełni zdrowe!
Jak długo trwa leczenie ortodontyczne?
Czas trwania leczenia ortodontycznego jest różny. Zależy od wady zgryzu. Zależy też od wybranej metody leczenia. Średnio leczenie trwa od roku do trzech lat. Niektóre źródła podają od 12 do 24 miesięcy. Czas noszenia aparatu to minimum 1 rok. Maksymalnie może trwać 4 lata. Leczenie ortodontyczne wymaga od pacjenta cierpliwości. Wymaga też wytrwałości i dyscypliny. Regularne wizyty kontrolne są kluczowe. Po zakończeniu aktywnego leczenia następuje okres retencji. Noszenie retainera jest niezbędne. Trwa zazwyczaj tyle, ile trwało leczenie aparatem stałym. Czasem retencja jest dożywotnia.
Ile kosztuje leczenie ortodontyczne?
Koszt leczenia ortodontycznego jest wysoki. Składa się z kilku elementów. Pierwsza wizyta u ortodonty to konsultacja. Kosztuje zazwyczaj od 100 do 200 złotych. Niektóre kliniki podają koszt od 150 zł lub 170 zł. Koszt wycisku i modelu może wynosić około 130 zł. Średnia cena założenia aparatu stałego na zęby to około 3 tysięcy złotych. Dotyczy to dwóch łuków (górnego i dolnego). Koszt aparatu stałego metalowego MINI to około 2600 zł. Aparat stały metalowy kosztuje od 2899 zł. Aparat stały kryształowy kosztuje od 3879 zł. Aparat klasyczny kosztuje około 2500 zł. Aparat bezligaturowy to koszt około 3500 zł. Koszt zakładania ruchomego aparatu to około 600 zł. Maksymalny koszt aparatu niewidocznego (np. Invisalign) może sięgać 16000 zł. Wizyty kontrolne kosztują od 100 do 289 zł. Średnia cena wizyt kontrolnych to 200 zł. Aparat grubołukowy kosztuje od 809 zł. Naprawa aparatu ortodontycznego to koszt od 329 zł. Koszt studiów specjalizacyjnych zagranicą to 100-150 tys. zł.
| Usługa | Orientacyjny koszt (PLN) |
|---|---|
| Konsultacja ortodontyczna | 100 - 239 |
| Aparat ruchomy | Od 600 |
| Aparat stały metalowy | 2600 - 2899 |
| Aparat stały kryształowy | Od 3879 |
| Wizyty kontrolne (aparat stały) | 100 - 289 |
| Nakładki prostujące (komplet) | Do 16000 |
Jak zostać ortodontą? Studia i specjalizacja
Droga do zawodu ortodonty jest wymagająca. Wymaga wielu etapów kształcenia. Pierwszym krokiem są studia stomatologiczne. Trwają one 5 lat. Kończą się uzyskaniem tytułu lekarza dentysty. Po studiach następuje roczny staż podyplomowy. Kolejnym etapem jest zdanie Egzaminu Lekarsko-Dentystycznego (LDEK). Jest to warunek konieczny do uzyskania pełnego prawa wykonywania zawodu. Następnie lekarz dentysta może ubiegać się o miejsce na specjalizacji. Rekrutacja na specjalizację z ortodoncji odbywa się dwa razy w roku. Szkolenie specjalizacyjne trwa 3 lata. Program obejmuje teorię i praktykę. Przyszły ortodonta zdobywa wiedzę specjalistyczną. Uczy się diagnozować wady zgryzu. Poznaje metody ich leczenia. Praktykuje pod okiem doświadczonych specjalistów. Przykładem miejsca kształcenia jest Warszawski Uniwersytet Medyczny. Możliwe jest też kształcenie zagranicą. Np. na Donau University w Austrii. Koszt studiów specjalizacyjnych zagranicą może być wysoki. Szacuje się go na 100-150 tysięcy złotych. Po ukończeniu specjalizacji zdaje się Państwowy Egzamin Specjalizacyjny. Jego pozytywny wynik daje tytuł specjalisty ortodoncji.
Zawód ortodonty wymaga pewnych umiejętności. Niezbędna jest precyzja. Ważne są umiejętności manualne. Konieczne są też kompetencje interpersonalne. Ortodonta musi być odporny na stres. Cierpliwość i empatia są kluczowe. Ortodoncja to trudna dziedzina. Wymaga wielu wyzwań. Potrzebuje ciągłego dokształcania się. Dostępne są różne kursy. Np. program mini residency dr Mahonego. Polecane są kursy dr Browna, dr Wilka. Warto uczestniczyć w wykładach dr Greenfielda i dr Dominika Piskorskiego. Dr Mew prowadzi szkolenia z orthotropics. Średnie miesięczne zarobki brutto dla lekarza dentysty w Polsce wynoszą około 4790 zł. Wynagrodzenie specjalisty ortodonty jest zazwyczaj wyższe.
Ortodoncja to trudna dziedzina, wymagająca wielu wyzwań i tak naprawdę ciągłego dokształcania się.
Zabiegi po zakończeniu leczenia ortodontycznego
Po zdjęciu aparatu ortodontycznego warto zadbać o higienę. Noszenie aparatu utrudnia czyszczenie zębów. Nagromadzenie płytki i kamienia jest częste. Zaleca się wizytę u stomatologa na kontrolę. Warto przeprowadzić zabiegi higienizacyjne. Należą do nich piaskowanie i skaling. Piaskowanie usuwa płytkę nazębną. Skaling usuwa kamień nazębny. Zęby po leczeniu ortodontycznym mogą wymagać wybielania. Wybielanie zębów powinno być profesjonalne. Przeprowadza się je w gabinecie stomatologicznym. Można użyć lampy Beyond. Czasem potrzebne jest uzupełnianie zębów. Wykorzystuje się sztuczne szkliwo. Można użyć żywicy kompozytowej. Nazywa się to bondingiem. Połączenie ortodoncji i protetyki daje spektakularne efekty. Szczególnie przy zastosowaniu nakładek Invisalign i licówek kompozytowych.
Warto udać się do profesjonalnego gabinetu stomatologicznego i sprawdzić, jakie zabiegi pomogą nam w uzyskaniu idealnego efektu pięknych i zdrowych zębów.