Budowa jamy ustnej
Jama ustna (łac. cavum oris) stanowi początkowy odcinek przewodu pokarmowego. Jest także ważnym elementem aparatu mowy. Dzieli się na dwie główne części. To przedsionek i jama ustna właściwa. Przedsionek to przestrzeń między wargami a łukami zębowymi. Jama ustna właściwa jest ograniczona przez różne struktury anatomiczne. Ograniczają ją wargi, policzki i podniebienie. Podniebienie dzieli się na twarde i miękkie. Podniebienie twarde tworzą wyrostki podniebienne szczęk. Tworzą je także blaszki poziome kości podniebiennych. W jamie ustnej znajdują się zęby i język. Ich praca jest wspomagana przez gruczoły ślinowe.
Język to fałd mięśniowy. Pokrywa go błona śluzowa. W jamie ustnej znajdują się zęby. Są zróżnicowane na siekacze, kły, zęby przedtrzonowe i trzonowe. Komplet uzębienia osoby dorosłej składa się z 28-32 zębów stałych. Uzębienie stałe stanowią 32 zęby. Zdrowe dziecko ma 20 zębów mlecznych. U dorosłych powinno ich być 32. W jamie ustnej znajdują się gruczoły ślinowe oraz błona śluzowa. Trzy pary dużych ślinianek wydzielają ślinę. Ślina jest potrzebna do nawilżania jamy ustnej. Chroni także zęby. Ślina ułatwia przyjmowanie pokarmów. Jama ustna tworzy się z tkanek twardych i miękkich. Tworzy się także z gruczołów ślinowych. Jama ustna jest złożoną strukturą anatomiczną.
Część błony śluzowej jamy ustnej stanowią dziąsła. Łączą się one z wyrostkami zębodołowymi szczęk. Dziąsła otaczają szyjkę zęba. Zachodząc na przegrody zębodołowe, tworzą brodawki międzyzębowe. Odróżniamy dziąsła górne i dolne. Mają one powierzchnię wargową i językową.
Funkcje jamy ustnej
Jama ustna jest pierwszym odcinkiem przewodu pokarmowego. Odpowiada za przyjmowanie pokarmów. Odpowiada także za ich rozdrabnianie i wstępne trawienie. Zęby umożliwiają rozdrabnianie pokarmu. Język umożliwia jego przeżuwanie. Przesuwa go w stronę gardła. Jama ustna pełni funkcje trawienne. Pełni też funkcje oddechowe i artykulacyjne. Jest ważnym elementem aparatu mowy. Pełni funkcje artykulacyjne. Pełni także odbierania bodźców smakowych. Jama ustna pełni funkcje wydzielniczą, ochronną i sensoryczną. Pełni wiele istotnych funkcji dla zdrowia ogólnego. Jest również elementem estetycznym całej twarzy.
Ślina pełni kluczową rolę. Zawiera składniki chroniące jamę ustną. To lizozym, laktoferyna oraz przeciwciała klasy IgA. Produkcja śliny dziennie może wynosić do 1.5 litra.
Choroby jamy ustnej
Choroby jamy ustnej to powszechny problem. Dotyczy osób w każdym wieku. 45 proc. (czyli ponad 3,5 miliarda ludzi) ma problemy ze zdrowiem jamy ustnej. W ciągu ostatnich 30 lat liczba przypadków chorób jamy ustnej wzrosła o miliard. Delikatna śluzówka jamy ustnej jest narażona na działanie czynników drażniących. Narażona jest także na chorobotwórcze bakterie, wirusy i grzyby. Do najczęstszych chorób jamy ustnej należą choroby zębów i przyzębia. To także owrzodzenia oraz nowotwory jamy ustnej. Najczęściej diagnozowane choroby jamy ustnej to choroby błony śluzowej. To także choroby przyzębia oraz choroby zębów.
Warto wiedzieć, że słaba higiena jamy ustnej może zmniejszyć szanse na przeżycie. Dotyczy to raka głowy i szyi. Nieleczone choroby stomatologiczne mogą prowadzić do nowotworów jamy ustnej. Cukrzyca może wpływać na zdrowie jamy ustnej. Schorzenia w obrębie jamy ustnej powinny być konsultowane z dentystą. Warto też skonsultować je z periodontologiem.
Rodzaje zapalenia jamy ustnej
Zapalenie jamy ustnej może mieć różne przyczyny. Rozróżniamy kilka jego rodzajów. Może być wywołane przez wirusy. Może mieć podłoże bakteryjne. Często występuje zapalenie grzybicze. Inne formy to zapalenie wysiękowe i wrzodziejące. Powszechne jest także aftowe zapalenie jamy ustnej.
Grzybica jamy ustnej jest wywołana przez drożdżaki Candida albicans. Leczenie grzybicy jamy ustnej może obejmować maści przeciwgrzybicze. Stosuje się także leki doustne. Należą do nich flukonazol, klotrimazol i amfoterycyna B. Grzybica jamy ustnej przyjmuje postać ostrą u małych dzieci. Jedzenie może pomóc zwalczyć grzyby Candida.
W przypadku każdego rodzaju zapalenia, niepokojące objawy powinny skłonić do wizyty. Zgłoś się do gabinetu lekarskiego lub stomatologicznego.
Jak dbać o higienę jamy ustnej?
Prawidłowa higiena jamy ustnej jest kluczowa. Pomaga zapobiegać wielu chorobom. Zaleca się szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie. Używaj pasty z fluorem. Codzienne nitkowanie przestrzeni między zębami usuwa resztki jedzenia. Wypłucz jamę ustną odpowiednim płynem po myciu zębów. Pamiętaj o systematycznych wizytach w gabinecie stomatologicznym. Zalecana częstotliwość przeglądów to co 6 miesięcy.
Aby zmniejszyć ryzyko chorób jamy ustnej, prawidłowo się odżywiaj. Ogranicz spożycie cukru i alkoholu. Zrezygnuj z palenia papierosów. Sukces czystych zębów to w 70 proc. odpowiednia technika szczotkowania.
Prawidłowy poziom pH w jamie ustnej wynosi 6-7. Utrzymanie tego poziomu jest ważne dla zdrowia zębów i dziąseł.
Co to jest jama ustna?
Jama ustna to początkowy odcinek przewodu pokarmowego. Jest także częścią aparatu mowy. Pełni funkcje związane z jedzeniem i mówieniem.
Jak jest zbudowana jama ustna?
Jama ustna dzieli się na przedsionek i jamę właściwą. Znajdują się w niej zęby, język i ślinianki. Ograniczają ją wargi, policzki i podniebienie.
Jakie funkcje pełni jama ustna?
Jama ustna służy do przyjmowania i rozdrabniania jedzenia. Umożliwia mówienie i odczuwanie smaku. Chroni organizm przed patogenami.
Jakie są najczęstsze choroby jamy ustnej?
Najczęściej występują próchnica i choroby przyzębia. Częste są także stany zapalne błony śluzowej. Należą do nich afty i grzybica.
Jak często należy odwiedzać stomatologa?
Zaleca się regularne przeglądy stomatologiczne. Odwiedzaj dentystę co najmniej co 6 miesięcy. Pomaga to wczesnym wykryciu problemów.
