Jama ustna – brama do zdrowia (lub chorób)
Twoja jama ustna pełni ważną rolę. Jest barierą chroniącą przed wirusami i bakteriami. W jamie ustnej żyje blisko 600 gatunków bakterii. Niektóre są pożyteczne. Inne mogą szkodzić zdrowiu.
Zaniedbania stomatologiczne wywołują stany zapalne. Bakterie namnażają się w zepsutym zębie. Mogą one przedostawać się do krwi. Krwioobieg rozprowadza je po całym ciele. Bakterie w jamie ustnej prowadzą do chorób ogólnoustrojowych.
Zdrowe zęby i dziąsła są istotnym czynnikiem odporności. Prawidłowa higiena jamy ustnej zapobiega wielu schorzeniom. Warto o tym pamiętać każdego dnia.
Jak zepsute zęby wpływają na zdrowie ogólne?
Zepsute zęby mogą prowadzić do poważnych problemów. Dotyczy to nie tylko jamy ustnej. Wpływają one na inne części organizmu. Nieleczone zęby prowadzą do próchnicy. Powodują też zapalenie przyzębia.
Bakterie odpowiedzialne za zapalenie przyzębia są groźne. Mogą przedostawać się do krwiobiegu. Zepsute zęby prowadzą do przewlekłego stanu zapalnego. Dotyczy to tkanek otaczających zęby. To z kolei zwiększa ryzyko wielu chorób.
Statystyczny Polak po 30. roku życia utracił 10 zębów. Często dzieje się to przez paradontozę. Blisko 99% osób w wieku 35-44 lata boryka się z próchnicą. To pokazuje skalę problemu w Polsce.
Zepsute zęby a układ krążenia
Choroby jamy ustnej mają związek z problemami serca. Zepsute zęby mogą wpływać na rozwój chorób serca. Bakterie z jamy ustnej mogą dostać się do krwiobiegu. Osiedlają się na tkankach serca. Mogą powodować zwężanie naczyń krwionośnych. To może skutkować zawałem. Zwiększa się ryzyko miażdżycy. Może dojść do zapalenia mięśnia sercowego.
Wpływ chorób zębów na nerki i stawy
Zepsute zęby mogą mieć wpływ na nerki. Mogą prowadzić do chorób nerek. Przykładem jest kłębuszkowe zapalenie nerek. Może ono prowadzić do całkowitej niewydolności nerek. Chore zęby wpływają także na stawy. Mogą powodować zapalenie stawów. Wpływa to na ograniczoną ruchomość kończyn. Istnieje związek między chorobami przyzębia a reumatoidalnym zapaleniem stawów.
Zepsute zęby a układ oddechowy i pokarmowy
Bakterie z jamy ustnej mogą przedostać się do dróg oddechowych. Zepsute zęby mogą prowadzić do infekcji płuc. Dotyczy to szczególnie osób starszych. Mogą też powodować choroby układu oddechowego. Zepsute zęby wpływają na układ pokarmowy. Mogą powodować choroby układu pokarmowego. Przykładem jest choroba wrzodowa.
Chore zęby a cukrzyca
Osoby cierpiące na cukrzycę są bardziej podatne. Narażone są na infekcje jamy ustnej. Nieleczone choroby przyzębia pogarszają kontrolę poziomu cukru we krwi. Paradontoza przyczynia się do zachorowania na cukrzycę. Nieleczone zęby mogą nawet spowodować cukrzycę. Cukrzyca z kolei zwiększa podatność na paradontozę. To błędne koło.
Zepsute zęby a zdrowie kobiet (ciąża, powikłania)
Stan zębów jest ważny dla kobiet. Przewlekłe stany zapalne w jamie ustnej prowadzą do powikłań w ciąży. Zwiększają ryzyko przedwczesnego porodu. Mogą skutkować małą masą urodzeniową noworodka. Dbaj o zęby, zwłaszcza w ciąży.
Inne powiązania: ból głowy, zatok, oczy
Stan zapalny w jamie ustnej wywołuje ból głowy. Zepsuty ząb staje się siedliskiem bakterii. Może to prowadzić do bólu gardła. Zęby są blisko zatok. Problemy z zębami mogą prowadzić do bólu zatok. Istnieje związek między schorzeniami przyzębia a dyskomfortem w obrębie oczu.
Zepsute zęby a ryzyko sepsy i nowotworów
Zepsute zęby mogą prowadzić do sepsy. Zwiększone ryzyko sepsy występuje u pacjentów z chorobami jamy ustnej. Chore zęby zwiększają ryzyko nowotworów. Ryzyko raka nerek wzrasta o 49%. Ryzyko raka trzustki wzrasta o 54%.
Stan zapalny zęba a wyniki badań krwi (CRP, OB, Leukocyty)
Stan zapalny w organizmie to reakcja obronna. Odpowiada na szkodliwy bodziec. Stan zapalny zęba dotyczy miazgi lub tkanek okołozębowych. Markerami stanu zapalnego są CRP i OB. Badania krwi odgrywają kluczową rolę. Pomagają diagnozować infekcje.
W przypadku zakażenia może wystąpić wzrost. Dotyczy to ilości białych krwinek. Podwyższony jest poziom OB. Wzrasta wartość białka CRP. CRP to kluczowy wskaźnik stanu zapalnego. Poziom CRP powyżej 5 mg/L sugeruje stan zapalny lub infekcję. Leukocytoza wskazuje na stan zapalny lub infekcję. Leukopenia może sugerować stan zapalny. Dotyczy to chorób autoimmunologicznych.
Prawidłowe stężenie CRP to poniżej 5 mg/l. Prawidłowe OB u kobiet to <12 mm/h. U mężczyzn wynosi <10 mm/h. Poziom OB może być podwyższony. Powodem jest próchnica. Mogą być też miesiączka, ciąża, antykoncepcja hormonalna. Wpływa na to także ekstrakcja zęba. W ciąży liczba leukocytów może wzrastać.
Morfologia krwi to pierwsze badanie. Lekarze zlecają je przy podejrzeniu infekcji. Badanie krwi identyfikuje różne aspekty infekcji. Rozmaz krwi ocenia morfologię krwinek. Dobrze jest wyeliminować stan zapalny zębów. Zrób to przed badaniem krwi.
Czy przy stanie zapalnym zęba będzie podwyższone OB i CRP?
Tak, przy stanie zapalnym zęba można zaobserwować podwyższony poziom OB oraz CRP. Podwyższone OB i CRP mogą być spowodowane stanem zapalnym w jamie ustnej.
Czy stan zapalny zęba miał wpływ na wyniki moich badań?
Pacjentka miała 41 lat. Brała antybiotyk na ból zęba. Miała podwyższone krwinki czerwone (RBC) oraz niedojrzałe granulocyty (IG). Wynik nie jest efektem leczonego zęba.
Próchnica – główny winowajca
Próchnica to najczęściej występująca choroba zębów. Jest chorobą zakaźną. Wywołują ją specyficzne gatunki bakterii. Głównie Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus. Odpowiadają za nią bakterie streptokoki. Wytwarzają one kwasy. Kwaśne środowisko powoduje demineralizację szkliwa. Szkliwo zębów składa się w 96% z substancji nieorganicznych.
Dieta bogata w cukry proste prowadzi do ubytków. Niewłaściwa higiena jamy ustnej też. Częste podjadanie sprzyja próchnicy. Obecność drobnoustrojów w płytce nazębnej jest kluczowa. Unikanie jedzenia twardych pokarmów też wpływa. Czynnik genetyczny ma dużą rolę. Mleczne zęby u dzieci są słabsze. Próchnica u dzieci często wynika z niedostatecznej higieny. Nieodpowiednia dieta bogata w cukry też jest przyczyną. Brak regularnych wizyt u stomatologa szkodzi.
Objawy próchnicy są różne. Pojawia się nadwrażliwość na ciepło i zimno. Wrażliwe są też smaki słodki i kwaśny. Występują ubytki w zębach. Czasem czuć nieświeży oddech. Pojawia się tkliwość podczas szczotkowania. Ból zębów to częsty objaw. Widać przebarwienia i plamy na uzębieniu.
Próchnica rozwija się etapami. Pierwszy to próchnica początkowa. Następny to etap powierzchniowy. Potem jest etap średni. Ostatni to próchnica głęboka. Poważną konsekwencją nieleczonej próchnicy jest destrukcja tkanek. Obumiera miazga. Dochodzi do zakażenia tkanek okołowierzchołkowych. Może prowadzić do całkowitego rozpadu struktury zębów.
Wiele osób zmaga się z problemem próchnicy. Prawie 4 miliony Polaków nie myje regularnie zębów. 800 tysięcy Polaków nie ma nawet szczoteczki do zębów. Tylko 50% Polaków myje zęby dwa razy dziennie. To alarmujące statystyki.
Próchnicę można wykryć różnymi badaniami. Stosuje się RTG. Pomaga też radiowizjografia. Wykorzystuje się diafanoskopię. Badanie morfologii krwi z rozmazem ocenia ogólny stan zdrowia. Interpretacja wyników morfologii wykrywa infekcje. Wyniki morfologii wskazują na podwyższone leukocyty. Dotyczy to także neutrocytów i monocytów.
Zapobieganie i leczenie problemów stomatologicznych
Zapobieganie próchnicy jest kluczowe. Zmień nawyki żywieniowe. Ogranicz spożycie cukru. Jedz produkty mleczne i warzywa. Zachowaj umiar w spożywaniu owoców. Mają naturalny cukier. Regularnie oczyszczaj język. Używaj nici dentystycznej. Stosuj szczoteczki interdentalne. Używaj płukanek do ust. Stosuj pasty z fluorem. Fluoryzacja jest ważna u dzieci. Profesjonalne zabiegi higienizacyjne pomagają. Zrezygnuj z palenia papierosów.
Regularne wizyty u stomatologa są bardzo ważne. Odwiedzaj dentystę co najmniej dwa razy do roku. Wcześnie wykryte zmiany są odwracalne. Nie lekceważ problemu i działaj!
Leczenie próchnicy zależy od etapu. Usunięcie zajętej tkanki to podstawa. Zastępuje się ją wypełnieniem. Przy głębokiej próchnicy stosuje się leczenie kanałowe. Wykonuje się je pod mikroskopem. W ostateczności konieczne jest usunięcie zęba. Możliwości współczesnej stomatologii są duże. Pomagają takie technologie jak skaner wewnątrzustny. Wykorzystuje się RTG i tomograf komputerowy.
Badanie OB jest testem. Określa istnienie stanu zapalnego. CRP należy do białek ostrej fazy. Wzrost stężenia CRP bywa 1000-krotny. Dzieje się to w ciągu doby przy infekcji. Badanie poziomu CRP pomaga zróżnicować infekcje. Odróżnia zakażenia bakteryjne od wirusowych. Badanie poziomu OB powinno być uzupełniane. Można je zastępować bardziej specyficznymi testami. Należy pamiętać o dokładnym szczotkowaniu zębów. Tylko ono usuwa płytkę.
Podsumowanie – dbaj o uśmiech, dbaj o zdrowie
Zdrowie jamy ustnej wpływa na cały organizm. Nieleczone zęby są źródłem bakterii. Powodują stany zapalne. Mogą prowadzić do wielu chorób ogólnoustrojowych. Zaczynając od serca i nerek. Wpływają na stawy i układ oddechowy. Zwiększają ryzyko powikłań w ciąży. Mogą pogarszać przebieg cukrzycy. Zwiększają ryzyko sepsy i nowotworów.
Regularne wizyty u dentysty są kluczowe. Prawidłowa higiena jamy ustnej jest niezbędna. Zdrowa dieta wspiera zdrowie zębów. Dbaj o zęby, bo warto. Decyzja o leczeniu zepsutych zębów zmienia wiele.
